‘Zonder gaat niet meer’
De meest gevoerde discussie met liefhebbers is wel de discussie of duivensport zonder antibiotica gebruik nog wel mogelijk is. Ik probeer de liefhebbers dan duidelijk te maken, dat een eenvoudig ja of nee als antwoord hierop niet mogelijk is. Het betreft geen zwart wit vraag. Ik heb diverse liefhebbers in de kliniek die zonder medicatiegebruik heel goed spelen. Maar ik ken ook liefhebbers die heel goed spelen door geregeld de duiven te ‘ontsmetten’. De beantwoording van de vraag ligt wat gecompliceerder. Er zijn tussen zwart en wit heel wat tinten grijs mogelijk.
Om de vraag te beantwoorden moet ik teruggaan naar de controverse die in de 19de eeuw bestond tussen Louis Pasteur en Antoine Béchamp. Ik heb hier al eerder over geschreven. Pasteur stelde dat alle ziekteverwekkers uitgeroeid moesten worden omdat de mensen of dieren dan pas konden genezen. Béchamp daar tegenover stelde dat ziekte alleen kan ontstaan als de omstandigheden voor de ziekteverwekker gunstig worden.
De waarheid ligt meer in het midden. Als ergens een overstroming is, buivoorbeeld in India dan kan er plotseling Tyfus uitbreken of Cholera. Niet dat deze ziekten dan plotseling ontstaan. De verwekkers zijn in het milieu aanwezig en grijpen hun kans omdat de omstandigheden gunstiger worden om ziekte te kunnen veroorzaken.
Als er dan ziekte is ontstaan dan heeft Pasteur meer gelijk, dat je dan komt in te grijpen om een epidemie voor te blijven. Dan lukt het meestal niet om middels sanitaire maatregelen alleen de problemen op te lossen. Dus simpel gezegd zou je kunnen zeggen dat er bij onze duiven als de omstandigheden gunstig worden voor ziekteverwekkers, er ziekte kan ontstaan.
In de (duiven) geneeskunde is er altijd de neiging geweest om te geloven in de richting van Pasteur. De duivenartsen schrijven van oudsher dan vaak ook preventief en curatief antibiotica voor. De duivenliefhebbers zijn dit zo gewoon geworden dat het algemeen aanvaard is als de weg die bewandeld moet worden. Liefhebbers willen echter vaak ook weer niet te veel geven en uit ervaring weet ik dan dat liefhebbers beginnen te experimenteren met halve doseringen of korte kuurtjes. Daarbij worden niet alle ziekteverwekkers afgedood en blijven de sterkere over. Zo gehandeld, ligt er een groot risico op resistentie op de loer. Maar niet alleen dit probleem speelt in de huidige duivensport ook zijn duiven vaak drager van verschillende infecties die ze vaak redelijk de baas kunnen blijven.
Wordt er echter tegen een bepaalde parasiet of infectie gekuurd dan kunnen andere ongevoelige microben hun kans waar nemen en gaan die zich vermenigvuldigen. Na een twee tal weken vliegen de duiven weer slecht, na aanvankelijke verbetering, waardoor liefhebbers zich genoodzaakt zien om weer naar de medicatie te grijpen.
Iedere keer dat er echter medicatie wordt gebruikt krijgt ook het microbioom in de darm het zwaar te verduren. Een microbioom in evenwicht kan heel wat ziekteverwekkers die in de darm terecht komen de baas. De verstoring van dit microbioom zorgt dat de duiven geregeld medicatie ‘beginnen nodig te hebben’. Dit inzicht overtuigd de liefhebbers dat het dus zonder medicatie niet gaat.
Inentingen
Ik vergelijk dit graag wel eens met de inentingen die we de laatste jaren hebben ondergaan. Steeds meer publicaties maken gewag dat men deze inentingen moet blijven herhalen, zodra men ze genomen heeft, om toch nog enigszins beschermd te worden tegen de veldinfectie. Het afweersysteem kan dan als het ware niet meer zonder de ondersteuning van de spuiten. (Ik wil over dit onderwerp hier niet verder uitweiden).
40 jaar geleden raakte ik overtuigd ervan dat we met deze frequente gift van antibiotica wel eens de verkeerde afslag genomen konden hebben. Ik begon toen met het verstrekken van preparaten die het microbioom ondersteunden waardoor de eigen afweer van de duiven ondersteund en versterkt kon worden. Hierdoor konden de duiven veel meer belasting aan dan met geregeld antibioticumgift.
Het bleek echter niet mogelijk om gelijk helemaal te stoppen met het verstrekken van antibiotica. Vaak was de darm dermate verstoord geraakt dan het een hele tijd vergde om het microbioom in de darm weer op peil te brengen. Menige keer werd me door liefhebbers dan voorgehouden dat dit dus ook onvoldoende zou werken en dat het dus niet zonder antibiotica gaat.
Zodra nu iemand bij me komt en zegt dat hij of zij ook wel eens op de natuurlijke manier te werk wil gaan, dan zeg ik dat dat mogelijk is maar dat men dan beter na het seizoen kan terugkomen, omdat het meestal niet mogelijk is met een paar weken natuurlijke ondersteuning, de vaak jaren van destructie afdoende te herstellen.
Kern van de zaak
Waar het om gaat is dat de liefhebbers die al jaren geen medicatie meer wensen te gebruiken en vaak ook al jaren top spelen, een zodanig sterk microbioom bij hun duiven hebben kunnen laten ontwikkelen dat deze duiven veel minder gevoelig zijn geworden voor hogere infectiedruk.
Van buiten kunnen twee duiven er ‘hetzelfde’ uitzien maar de ene duif kan een hele hoge afweerstatus hebben en de andere duif een erbarmelijke. De laatste kan dan snel weer tekenen van ziekte vertonen en door de liefhebber met medicatie worden behandelen. De andere liefhebber kan volstaan met het ondersteunen van zijn duif met natuurlijke middelen die de afweer optimaliseren. Als de duivenliefhebber waarbij de duiven een goede afweer hebben ook nog eens goede duiven heeft dan kan het gebeuren dat deze liefhebber voor leugenaar wordt uitgemaakt, zodra hij zegt dat hij geen medicatie gebruikt.
Feit is echter dat beide liefhebbers een totaal andere benadering van gezondheidszorg hebben.
De aanhangers van Pasteur kiezen voor antibiotica en de aanhangers van Béchamp kiezer ervoor om het milieu interne van de duif te optimaliseren.
Ik neig naar het laatste. Maar sinds 2014 is er in toenemende mate een problematiek ontstaan die het verstrekken van medicatie frequenter nodig heeft gemaakt dan me lief is: ‘De Pestkop’.
Pestkop
Deze bacterie is een bacterie die bij geregelde antibiotica gift zijn kans waarneemt en zich begint te manifesteren. Deze bacterie is meervoudig resistent tegen veel van in de duivensport gebruikte antibiotica. Jarenlang werd deze problematiek niet onderkent omdat het voor zowel liefhebbers als duivenmelkers gewoon was, dat zodra duiven achterbleven of te laat kwamen, Baytril® in te zetten. Laat dit nu jarenlang het juiste middel zijn geweest tegen de problemen die de pestkop veroorzaakt. Helaas zien we sinds 2014 dus een steeds verder toenemende resistentie tegen dit middel die soms zo erg kan zijn dat je deze bacterie opkweekt. Als het ware, als je dit middel geeft. Praktijkervaring laat dit geregeld zien.
Via drinkwater vaten en klammige drinkgoten kan deze bacterie zich snel en uitgebreid verspreiden. Vaak met als gevolg dat hele verenigingen plotseling slechter beginnen te spelen. Pas als de pestkop dan onder controle gebracht is nemen de problemen van de verliezen weer af.
Praktijk
Wat leert de praktijk? Dat liefhebbers waarbij de duiven een goed en sterk microbioom hebben vaak vele minder gevoelig zijn voor deze bacterie omdat de kracht van hun microbioom deze bacterie dan beter onder controle weet te houden. Maar bij hoge infectiegraad van het drinkvat en bij koud en nat weer kunnen ook deze liefhebbers ten prooi vallen aan deze potentieel pathogene matrix vormende bacterie. Matrix is in dit verband een slijmlaag waarmee deze bacterie zich beter weet staande te houden als hij eenmaal vaste voet heeft weten te krijgen. Vaak raken hokken hierdoor langdurig besmet met deze kiem.
Wat ik hier heb proberen duidelijk te maken is dat het geregeld geven van antibiotica een optie is om een goed prijzen percentage te behalen, maar dat op termijn de tol betaald wordt dat het microbioom verzwakt geraakt waardoor men niet meer zonder deze medicatie kan.
Verbeteren van het Microbioom
Aan de andere kant van het spectrum zitten die liefhebbers die alle zorg hebben besteed aan de verbetering van het microbioom van hun duiven waardoor deze duiven veel beter en veel langer in staat zijn om zonder medicatie infecties het hoofd te bieden.
Spelbreker in dit verhaal is dat door het jarenlange antibioticumgebruik, de pestkop een steeds grotere rol lijkt te gaan spelen. Ervaring leert dus dat liefhebbers met duiven die een goed microbioom hebben ook voor deze kiem minder gevoelig lijken te zijn.
Praktijkervaring lijkt te leren, dat er de indruk begint te ontstaan dat geregelde verstrekking van het natuurlijke middel UsneanoPlus het voor de pestkop moeilijker maakt om zich in de darm te handhaven. Het is nog te vroeg om die werking definitief te claimen, maar het lijkt er op dat er een zekere preventieve werking uit kan gaan van dit middel met betrekking tot het verminderen van de infectiedruk van deze kiem.
Ik hoop dat ik een beetje inzichtelijk heb weten te maken dat het geen zwart wit verhaal is. Maar dat er vele tinten grijs tussen de uitersten liggen.
Succes,
Peter Boskamp